Próby dymowe w garażu podziemnym są nieodzownym punktem procesu odbiorowego. Poprawne wykonanie próby dymowej jest kluczowe z punktu widzenia sprawdzenia skuteczności działania systemu wentylacji oddymiającej w garażu. Aby uzyskać satysfakcjonujące wyniki i wnioski z przeprowadzonej próby dymowej wymagane jest zastosowanie odpowiedniego sprzętu pozwalającego wytworzyć dym o odpowiednich parametrach.
Próba dymowa w garażu podziemnym ma na celu przede wszystkim zweryfikować poprawność i sekwencję uruchomienia poszczególnych elementów systemu wentylacji pożarowej. W trakcie prób weryfikowane są kierunki przepływu dymu, które powinny pokrywać się z wynikami otrzymanymi w symulacji komputerowej pożaru. Równie istotne jest sprawdzenie poprawności współdziałania poszczególnych instalacji systemu bezpieczeństwa budynku, np. systemu sygnalizacji pożarowej, kontroli dostępu, czy dźwiękowego systemu ostrzegawczego. Niestety bardzo często próby dymowe mylnie traktowane są jako wyznacznik realnego pożaru. Przede wszystkim wykonując próbę dymową nie jesteśmy w stanie wygenerować tak dużej ilości dymu jak ma to miejsce w przypadku realnego pożaru samochodu. Ponadto temperatura generowanego dymu musi być dużo niższa, tak aby nie zniszczyć innych instalacji w garażu.
Stanowisko do przeprowadzania prób dymowych
Kluczowym elementem stanowiącym poprawność wykonania próby dymowej w garażu podziemnym jest wykorzystanie profesjonalnego sprzętu. W próbach dymowych wykonywanych przez F&K stosujemy uznane urządzenia brytyjskiej firmy Pea Soup. Generator pozwala na wytworzenie dymu o bardzo dobrych parametrach i odporności na wysoką temperaturę – do 180 st. C. Ważne jest, aby dym był koloru białego, a jego ilość wystarczała na zabarwienie całej kolumny konwekcyjnej ognia. pH dymu powinno być neutralne, a osad pozostawiany przez dym być minimalny, nie powodując zniszczeń. Zastosowanie dymu teatralnego na bazie wody lub glikolu nie pozwala uzyskać odpowiednich parametrów warstwy dymu. Ponadto generator musi mieć możliwość ciągłego podawania dymu o stałych parametrach.
Stosowane przez firmę F&K generatory dymu posiadają wbudowaną opcję wstępnego podgrzewania dymu. Niemniej jednak w celu uzyskania odpowiedniego efektu wyporności gorących gazów pożarowych zaleca się stosowanie dodatkowego źródła energii. Najczęstszym rozwiązaniem są tace z palącym się alkoholem etylowym. Takie źródło ognia pozwala dokładnie oszacować parametry pożaru, tj. moc pożaru, temperaturę w kolumnie konwekcyjnej i strumieniu podsufitowym czy prędkość przepływu dymu w określonej odległości od osi pożaru. Znajomość tych parametrów pozwala uchronić pozostałe instalacje przeciwpożarowe, sanitarne i elektryczne przed niszczącym wpływem wysokiej temperatury. Szczególną uwagę należy zwrócić na odpowiednie zabezpieczenie instalacji tryskaczowej, tak aby nie wywołać jej uruchomienia – chyba, że jest to celowe założenie przeprowadzanej próby dymowej. Warto również zapewnić odpowiednie środki zaradcze na wypadek niekontrolowanego rozwoju lub przeniesienia się pożaru na elementy instalacji lub budynku. Zaleca się, aby w pobliżu stanowiska znajdowała się gaśnica pianowa z odpowiednią ilością środka oraz koc gaśniczy.
Na co zwrócić uwagę podczas prób dymowych w garażu podziemnym
W trakcie przeprowadzania prób dymowych należy zwrócić uwagę na kilka kluczowych elementów. Przede wszystkim zaleca się wykonywanie prób dymowych w miejscach, które są wskazane w
symulacji komputerowej CFD. Pozwala to zweryfikować skuteczności działania systemu wentylacji oddymiającej przez porównanie zaobserwowanych przepływów oraz obszaru objętego dymem. Kluczowym elementem warunkującym uruchomienie systemu wentylacji pożarowej jest poprawne wykrycie i zlokalizowanie zagrożenia przez system sygnalizacji pożarowej. Warto zwrócić szczególną uwagę na czas wykrycia pożaru przez pierwszą czujkę dymu – alarm pierwszego stopnia. Alarm ten powinien spowodować wyłączenie wentylacji działającej w trybie bytowym. Warto również sprawdzić poprawność wysterowania alarmu drugiego stopnia. W przypadku koincydencji kluczowe jest, aby pierwsza czujka zawsze wskazywała lokalizację strefy dymowej, w której powstał pożar. Uruchomienie jedynie ręcznego ostrzegacza pożarowego nie powinno powodować wystąpienia alarmu drugiego stopnia, ponieważ może to doprowadzić do błędnej lokalizacji miejsca pożaru.
Kolejnym elementem, który podlega sprawdzeniu to poprawność wysterowania przeciwpożarowych klap odcinających oraz klap wentylacji pożarowej. Szczególną uwagę należy zwrócić na punkty wyciągowe i nawiewne wentylacji oddymiającej. Istotne jest również zamknięcie przegród stanowiących wydzielenie stref pożarowych takich jak bramy, czy kurtyny przeciwpożarowe. Sprawdzeniu podlega również czas uruchomienia wentylatorów głównych od momentu wystąpienia alarmu drugiego stopnia. Bardzo często zbyt szybkie wysterowanie wyciągu lub nawiewu mechanicznego może spowodować zablokowanie otwarcia klap przeciwpożarowych.
Kolejnym krokiem w przypadku wentylacji strumieniowej jest sprawdzenie czasu i kierunków zadziałania wentylatorów strumieniowych. Trzeba zwróć uwagę, że wentylatory strumieniowe powinny uruchomić się z odpowiednim opóźnieniem, tak aby umożliwić ewakuację osób znajdujących się w garażu podziemnym. Dobrą praktyką jest sprawdzenie prędkości i kierunku przepływu powietrza na granicy stref dymowych. Odpowiednia prędkość przepływu na granicy stref dymowych może skutecznie zabezpieczyć przed zadymieniem stref dymowych nie objętych pożarem.
W przypadku wentylacji oddymiającej kanałowej warto zwrócić uwagę na stabilność warstwy dymu. Bardzo często nieodpowiednie wyregulowanie otworów nawiewnych powoduje jej zaburzenie, co znacznie ogranicza widoczność dostępnych wyjść ewakuacyjnych i możliwość skutecznej interwencji ekip ratowniczo-gaśniczych. Ostatnim elementem podlegającym sprawdzeniu jest czas doprowadzenia garażu do ponownego użytku, tj. czas przewietrzenia od momentu wyłączenia generatorów dymu.
W naszej ofercie posiadamy wykonywanie prób dymowych w garażach podziemnych. Do tej pory zrealizowaliśmy kilkaset takich prób odbiorowych. Z każdej próby dymowej wykonujemy raport, który wykorzystywany jest podczas odbiorów Państwowej Straży Pożarnej.
